LUİS CORTES (DE TOCOPILLA)  

Yoldaşım, benim adım Cortes!  
Tocopılla bastırması sırasında beni tutsak ettiler  
Pisagua’ya attılar beni  
Biliyorsunuz kardaş ne demektir bu  
Bir çoğu hastalandı, bir kısmı çıldırdı  
Burası Gonzales Videla toplama kamplarından  
daha berbat bir yer  
Bir sabah Angel Veas’ın kalpten öldüğünü gördüm  
Tel örgülerle çevrili katil kumlar üstünde  
Onu can verirken kıvranıyor görmek  
Müthiş bir şeydi,  
Harika yaşamından sonra.  
Ben de kalbimden hasta olduğumu hissedince  
Garutaya’ya aktarma ettiler beni  
Bu yeri bilmiyorsunuz kardaş  
Burası Bolivya sınırı yakınında  
Beş bin metrede bir yerdir yüceden  
İçilen su acıdır  
Deniz suyundan daha acıdır  
Ve yaprak bitiyle doludur.  
Hava çok da soğuk  
Gök sanki üstten  
Üstümüze düşecek gibi  
Jandarmalar acıdılar  
Ölüm buyruğuna karşı geldiler  
Bir sedyeye bile koymadan  
Bir katıra sardılar, yirmi altı saat  
Dağlardan aşağıya doğru inmeye başladım  
Vücudum dayanmaz oldu daha, yoldaşlar  
Yolsuz sıradağlar arasında.  
Hasta kalbimle,  
İşte önünüzdeyim ben, bakınız  
Sızı, yara bere içindeki bana  
Bilmem daha ne kadar yaşayacağım  
Bunlar sizin içinizi sızlatıyor  
Bir şey sormayacağım daha  
Kötü lanetliyi halka anlatın sizler  
Acılarımıza,  
Sırtlanca gülerek başa geçenleri.  
Ölümümün hiç önemi yok  
Ve çektiklerimizin  
Mücadele uzun sürecek  
Ve bunların bilinmesi gerek  
Arkadaş unutma  
Bilinmesi gerek bunların.  

Pablo NERUDA